Pijn kunnen we voelen door signalen die worden doorgegeven in de hersenen
en het ruggenmerg. Opioïden verlichten pijn door te zorgen dat
pijnsignalen worden geblokkeerd. Dat doen ze door te binden aan
receptoren (eiwitten die signalen doorgeven) in de hersenen en het
ruggenmerg. Deze receptoren heten µ-opioïde receptoren (spreek uit als
mu-opioïde receptoren). µ-opioïde receptoren zitten niet alleen in de
hersenen en ruggenmerg, maar ook in de darmen. Als opioïden aan deze
receptoren in de darmen binden, zorgen ze ervoor dat de darmen minder
bewegen en dat er meer vocht uit de poep wordt gehaald. Dit betekent dat
de poep langer in de darmen blijft en harder en droger wordt. Het gevolg
is dat je minder vaak kunt poepen en dat het poepen moeilijker gaat.4,5,6
Wat is de impact van obstipatie door opioïde pijnmedicatie?
Obstipatie kan voor verschillende klachten zorgen, bijvoorbeeld pijn bij
het poepen, een opgeblazen gevoel of een opgezette buik, buikpijn of
buikkrampen, veel winden laten en verlies van vloeibare ontlasting
(dunne poep die langs de harde poep naar buiten lekt).4,5
Deze klachten kunnen ook invloed hebben op je werk en sociale leven.1
Wat kun je doen als je last hebt van obstipatie door opioïde
pijnmedicatie?
Je kunt zelf vaak iets doen om obstipatie te verminderen.
Tips kun je verderop op de website vinden.
TIPS & ONDERSTEUNING
Als eerste krijgt u leefstijl en voedingsadviezen (bijvoorbeeld via een dietiste) om verstopping te voorkomen4,6
Ook wordt er bij het starten met opioïde pijnmedicatie vaak direct
laxerende medicatie voorgeschreven door de behandelend arts, om
obstipatie te voorkomen. Het is belangrijk dat je begint met het innemen
van de laxerende medicijnen zodra je de opioïden gaat gebruiken, en niet
pas wanneer je klachten krijgt.4
Wanneer de voorgeschreven medicatie niet helpt, is het belangrijk om dit
met je arts te bespreken en samen naar een oplossing te zoeken. Wacht
hiermee niet te lang, om problemen te voorkomen.4
Obstipatie volgens de Bristol Stoelgangschaal
De Bristol Stoelgangschaal is een hulpmiddel om de consistentie van ontlasting te classificeren. Deze zeven types poep laten zien hoe stevig of
zacht de ontlasting is.6,7
Uit studies blijkt dat we gemiddeld één keer per dag poepen. Dit is
een handig, rond getal, maar het is slechts een gemiddelde. Sommige
mensen poepen maar drie keer per week, terwijl anderen wel drie keer
per dag naar de wc gaan. Iedereen heeft dus een ander
ontlastingspatroon.6,7
